Sau tiệc mừng thọ, tính tình mẹ tôi thay đổi hẳn.
Chỉ một lời bất đồng là bà cãi nhau ầm ĩ với đám đàn ông trong làng.
Nhiều người xì xào: "Ngọc Phân sau ly hôn tính khí còn hung hăng hơn trâu, thế này làm sao tái giá được?"
Chẳng mấy chốc đã sang tháng Chạp, nhà nhà bắt đầu làm cá khô thịt muối.
Nhà nghèo, mẹ tôi chỉ m/ua năm cân thịt với một con cá mè để ướp.
Lúc phơi đồ, bà nội lại bắt đầu buông lời châm chọc:
"Mồm thì cứng đòi ly hôn, giờ đến miếng thịt ăn Tết cũng chẳng m/ua nổi."
"Giờ thì biết rồi chứ? Ngoài Hải Sơn nhà ta, đàn ông nào nỡ bỏ tiền ra vì mày."
Vừa dứt lời, Đại Tráng Bá - gã đàn ông lực lưỡng làng bên - hối hả bước tới:
"Có đấy!"
Gương mặt đen sạm ửng đỏ, hắn đưa cho mẹ hai tảng thịt xông khói đã chín vàng:
"Ngọc Phân, cái này cho em."
Bà mối hớt hải chạy theo, nở nụ cười tươi rói:
"Ngọc Phân trẻ trung xinh đẹp, đắt hàng lắm cơ. Thịt vừa xông xong, Đại Tráng đã sốt sắng dắt tôi đến, chưa kịp xem ngày lành tháng tốt."
Mặt Đại Tráng Bá càng đỏ hơn.
Hắn cao lớn hiền lành, giỏi việc đồng áng, nhà có hai tầng lầu.
Từ khi vợ qu/a đ/ời năm ngoái, người mai mối cho hắn nối đuôi nhau không dứt.
Ở thôn quê, hắn là gã đàn ông vàng ngọc được săn đón.
Mặt bà nội tái mét, nghiến răng ken két:
"Đàn bà dữ tợn thế này mà anh cũng lấy?"
Đại Tráng Bá cười khờ khạo:
"Dữ mới tốt, khỏi bị ăn hiếp."
Bà nội còn định nói thêm, mẹ tôi lên tiếng nhẹ mà chắc:
"Vương bà, chúng tôi đang bàn chuyện hệ trọng, bà ở đây có tiện không?"
Bà nội tức tím mặt, lầm bầm bỏ đi.
Họ bàn việc trong gian giữa, mẹ dặn tôi ở lại phòng đông.
Tôi áp tai vào vách gỗ, nghe Đại Tráng Bá nói:
"Tôi đưa ba nghìn lễ vật, sau này trong nhà em làm chủ, tiền ki/ếm được đều giao hết. Chúng ta nên sinh thêm đứa bé, trai gái đều được."
"Chỉ một điều kiện, em không được mang theo con gái. Tôi đã có một đôi, sau này còn đẻ thêm một hai đứa, nuôi không xuể."
07
Bà mối cùng người dì chạy đến liên tục khuyên mẹ:
"Điều kiện của Đại Tráng thuộc hàng nhất nhì trong vùng mười dặm đây."
"Cứ trả Bối Bối về họ Vương, con cháu nhà người ta, lo gì chúng không nuôi?"
"Em còn trẻ, phải nghĩ cho tương lai."
Tôi núp sau cánh cửa nghe lén, lỡ đụng ghế kêu rầm.
Mẹ mở cửa, ánh mắt đượm buồn nhìn đứa con g/ầy guộc.
Tay tôi run bần bật.
Vừa mong mẹ gả được người tử tế, ngày ngày có thịt ăn.
Vừa sợ bà ném tôi về với bà nội đ/ộc địa và người bố vô trách nhiệm.
Hồi lâu sau, giọng mẹ vang lên nhè nhẹ:
"Tôi muốn cho Bối Bối học đại học. Nếu không ai chấp nhận điều này, tôi sẽ không lấy chồng."
08
Chuyện làng không giấu được miệng thế.
Cuộc hôn sự dang dở thành trò trà dư tửu hậu.
"Ngọc Phân đi/ên rồi chăng? Ai lại nuôi con vợ học đại học bao giờ?"
"Dù là con ruột, cũng chưa chắc cho học hết cấp ba."
"Bối Bối nhìn cũng chẳng phải dạng văn tài."
Bà nội cười nhạo thỏa thuê:
"Được mấy bà mối nịnh nọt tưởng mình đắt giá. Vài năm nữa già nua không đẻ được, xem ai thèm lấy."
Đáng buồn thay!
Khi ấy ở thôn quê, giá trị lớn nhất của đàn bà là khả năng sinh nở.
Sau đó vài người ngỏ ý cưới mẹ, nhưng nghe điều kiện cho tôi học đại học đều lắc đầu.
Lâu dần, tiếng bấc tiếng chì trong làng biến thành:
"Ả ta tính khí thất thường ế chồng, lấy con gái làm bia đỡ đạn."
Bà nội đắc chí:
"Chắc nó vẫn quyến luyến Hải Sơn nhà ta, đàn ông nào trên đời sánh được bằng chàng?"
09
Mẹ tôi bỏ ngoài tai mọi dị nghị, chuyên tâm kèm tôi học.
Cận Tết, tiếng pháo giòn tan khắp ngõ.
Tôi học hành lơ đễnh, sai sót liên miên.
Mẹ tức gi/ận, dùng roj tre đ/á/nh tím bàn tay.
Những năm tháng ấy, tôi sống dưới chế độ hà khắc của bà.
Bà bận rộn:
Đào măng, trồng khoai, cấy lúa, hái chè, nuôi heo gà, đào th/uốc nam b/án...
Nhà không có đàn ông, mọi việc bà gánh vác.
Mặt trời chưa mọc đã dậy, sao lên đầy trời mới nghỉ.
Bạn bè trầm trồ vì tôi ít phải làm nông.
Nhưng tôi gh/en tị khi chúng được rong chơi, còn mình suốt ngày cắm mặt vào bài vở.
Làm sai còn bị đò/n.
Đại học với đứa trẻ như tôi khi ấy là lâu đài trên mây, là gánh nặng mẹ ép buộc.
Tôi bình thường, thành tích top 3 lớp đều nhờ roj vọt của bà.
Để bắt tôi học, bà làm nhiều điều khiến tôi khó chịu:
Những đứa học kém đến chơi, bà luôn mặt lạnh hoặc nói dối tôi vắng nhà.
Nếu tôi ham chơi chưa làm bài, bà sẽ lùng sục từng nhà lôi về.
Quát lớn:
"Bối Bối nhà tôi sau này thi đại học, chúng mày đừng làm hư nó."
Lâu dần, bạn bè xa lánh tôi:
"Kim Bối Bối là tương lai đại học, đâu giống lũ bùn đất chúng mình."
"Đi thôi, chúng ta không xứng chơi cùng ả."
Tôi trở thành kẻ không bạn.
Mẹ lại bảo:
"Thế càng tốt, con tập trung học hành."
"Kết bạn phải chọn đứa học giỏi hơn mình."
Bà nhắc đi nhắc lại: Nếu không chăm học, tôi sẽ kẹt lại thôn quê suốt đời.
Nhưng tôi chẳng thấm thía, chỉ thấy ngột ngạt.
Ngược lại, bố tôi tốt tính hơn nhiều.
Bố và dì ghẻ chẳng ép tôi học.
Lại còn dẫn tôi đi chơi khắp nơi ở huyện:
Cầu trượt miễn phí bên hồ Đông, xích đu, nhảy lò cò... đủ khiến tôi mê mẩn cả ngày.
Bố thường nói:
"Mẹ mày bị đi/ên rồi, con gái học hết cấp hai đi làm vài năm rồi gả chồng là xong. Mơ tưởng đại học với chả cao đẳng!"
Dì ghẻ cũng phụ họa:
"Trẻ con phải được thoải mái chơi đùa!"
Thế nên tôi rất thích sang nhà bố.
Bước ngoặt đến hồi lớp 6.
Huyện tổ chức liên hoan văn nghệ chào thế kỷ mới.
Trường tôi dàn dựng mấy tiết mục, tôi được chọn làm diễn viên chính.
Biểu diễn cần trang phục đồng phục, tôi năn nỉ mãi mẹ mới gật đầu.
Nhưng đến lúc nộp tiền may đồ, mẹ đổi ý:
"Năm chục nghìn? Áo này dệt bằng vàng sao mà đắt thế!"
