Tôi đảo mắt nhìn quanh, ánh mắt vướng vào bóng người nơi góc kệ sách. Định cất tiếng gọi, chợt sững người khi nhận ra gương mặt quen.
Người ấy dựa tường, tay nâng nửa cuốn sách. Ánh chiều tà xuyên qua song cửa chạm trổ, dát vàng lên bờ vai thanh tú. Tiếng bước chân sau lưng vang lên hỏi han:
"Sao giờ này còn có người? Thư lâu sắp đóng cửa, xin mời nhanh chân."
Người kia ngẩng đầu. Thoáng thấy tôi, chàng khẽ gi/ật mình. Nụ cười từ từ nở trên môi:
"... Tiền cô nương, đã lâu không gặp."
Hóa ra là Mạnh Huyền Triết.
11
Khi chàng mời tôi vào thư phòng, trong lòng vẫn còn ngỡ ngàng.
"Mạnh công tử sao lại ở thư lâu?"
"Tại hạ đang nhậm chức ở phủ học, vừa tới tìm mấy cuốn sách."
"Đã có công vụ, trước đây sao lại lên kinh thành?"
"Giáo dục phủ học cần tham quan hội thí kinh kỳ, năm nay luân phiên tại hạ."
Tôi đứng hình giây lâu, đầu óc mụ mị mới chợt tỏ:
"À... Thế ra công tử chính là Mạnh đại nhân mà các cô gái hằng ngày đến xem?"
Lần này đến lượt chàng sửng sốt. Cúi mắt rót trà, nụ cười đượm vẻ bất đắc dĩ:
"Ban ngày đông người, nên ta thường đến muộn."
Làn khói trắng mơ hồ che khuất gương mặt tuấn tú. Má tôi bỗng ửng hồng. Một câu vô tình đã lộ ra hết thảy tâm tư khuê các.
Vài chén trà xuống dạ, chợt nghe sấm gầm nơi chân trời. Mạnh Huyền Triết liếc nhìn song mây:
"Trời sắp mưa, cô nương có mang ô?"
Tôi chớp mắt, bẽn lẽn lắc đầu. Lại quên mất rồi.
Chàng rút từ dưới bàn ra chiếc ô dài, khẽ hỏi:
"Gia trang ở nơi nào? Để tại hạ tiễn cô nương về."
Trong làn mưa thu mỏng tang, bóng ô nghiêng đôi. Mặt đất in hai vệt nước chập chùng, một người nâng váy nhẹ, một người nghiêng vai khẽ.
"Công tử trú tại nơi nào?"
"Thanh Ba Môn."
"Bên Tây Hồ?"
"Ừ, bước ra là Liễu Lãng Văn Oanh."
"Thiếp từng qua đó, bờ hồ có quán Ngải Hương Cư chuyên nấu canh rau câu Tây Hồ."
"Ngải Hương Cư danh tiếng lừng, nhưng mấy quán nhỏ bên cạnh mới có thứ bột sen thanh ngọt, không nơi nào sánh bằng."
"Nhất định sẽ đến nếm thử..."
So với tháng ngày thủy lộ, con đường này ngắn chẳng tưởng. Chưa kịp nói hết đôi lời đã tới ngõ nhà. Tôi bước vào hiên, chàng đứng trên đường đ/á xanh. Vai ướt lấm tấm, đuôi mắt cong tươi:
"Hôm vội đường, quên chưa hỏi cô nương."
"Đợi khi tại hạ nghỉ phép..."
"Cô có muốn cùng ta thả thuyền Tây Hồ?"
12
Thuyền Tây Hồ chưa kịp thả. Phủ học sắp khai giảng, Mạnh Huyền Triết bận tối mắt. Thư lâu cũng đã chỉnh lý xong xuôi. Lòng dạ bồi hồi, tôi ngỡ lời hẹn đành bỏ lỡ.
Không ngờ chàng bỗng mời tôi lên lầu trà, nói:
"Có việc muốn thương lượng."
"Tiểu muội tại gia còn nhỏ, muốn thỉnh cô nương làm sư giảng sách."
Tôi sửng sốt. Nay tuy có khuê sư, nhưng chỉ dành cho gia đình quyền quý. Nữ tử bình thường đọc sách, bị đời cho là vô dụng lại tổn danh tiết. Nhà chồng cổ hủ còn nghi ngờ phô bày dung nhan.
Thử nói ra nỗi lo, nhưng chàng chỉ lắc đầu bất bình:
"Đọc sách minh biết lẽ phải, tu thân lợi hạnh, người người đều nên đọc."
"Nếu vì nàng đọc sách mà chê bai, nhà ấy không về cũng chẳng tiếc."
Lời nói hợp ý ta. Tôi nhận lời ngay. Theo chàng về phủ đệ. Nhà cửa sạch sẽ, kệ sách san sát. Cô bé bím tóc ngồi xe lăn mắt sáng rỡ:
"Ca ca, đây là tỷ tỷ xinh đẹp ca thường nhắc ư?"
Mạnh Huyền Triết khẽ ho:
"Nói bậy, mau lại bái sư."
Mạnh Ngọc nghe tôi là sư phụ do huynnh mời, không giấu nổi phấn khích:
"Thật ư?!"
Rồi bỗng e thẹn:
"Tỷ tỷ đẹp thế này, sợ em ngồi học mà mất tập trung..."
Mạnh Huyền Triết trịnh trọng:
"Mất tập trung? Mỗi tối ta sẽ khảo bài, nếu đáp không được..."
Mạnh Ngọc lè lưỡi:
"Dáng lão học này x/ấu lắm! Tỷ tỷ không thích đâu!"
Chàng giả vờ đ/á/nh, nàng liền đẩy xe lăn chuồn mất. Tai chàng ửng hồng, thở dài:
"Tiểu muội nghịch ngợm, mong cô nương lượng thứ..."
Tôi ngoảnh mặt, nén cười:
"Không sao, nàng ấy đáng yêu lắm."
13
Cùng Mạnh Huyền Triết thương lượng. Mỗi tuần ba buổi dạy Mạnh Ngọc. Nàng tuy chân không tiện, tính tình lại ngây thơ sáng láng. Dần dà trở nên thân thiết.
Nàng thích nhất nghe tôi đọc kịch bản. Lần đầu giảng 《Lục Mẫu Đơn》, nàng mê mẩn thốt:
"Đỗ Lệ Nương dám vì tình sống ch*t, đúng là bậc chí tình!"
Tôi chợt xúc động. Ở tuổi nàng, ta từng say mê tác phẩm này. Mê đắm câu "Tình không biết tự đâu, mà đã thẳm sâu". Thuở chưa kịp cài trâm, đã tin rằng tình có thể khiến người ta bất chấp tất cả. Nên dù Ôn Húc chưa thành danh, vẫn quyết lấy chàng.
Nhưng câu chuyện của ta khác 《Lục Mẫu Đơn》. Tình sâu nghĩa nặng, chưa hẳn đổi được viên mãn. Định khuyên nàng đừng mê tình ái, nào ngờ nàng tiếp:
"Nhưng em không muốn làm Đỗ Lệ Nương, em muốn làm Thang Hiển Tổ!"
"Đời người mơ mộng nhập vai, em muốn làm kẻ dệt mộng!"
Tôi kinh ngạc. Lời nàng kiên định khiến ta nhớ thuở thiếu thời, ta từng nói tương tự... Trẻ dại chẳng biết sầu, viết chữ viết mơ. Mong một ngày sân khấu diễn lời ta, khán giả hỏi tên tác giả.
Hậu lai mới biết gian nan. Đời đối với tài nữ văn chương sao khắt khe thế. Tác phẩm nữ nhi khó đề tên, càng khó lưu truyền. Dù tuyệt tác thiên cổ, rốt cuộc chỉ là "tiêu khiển khuê phòng".
Đắn đo mãi, cuối cùng chỉ xoa đầu nàng:
"Tỷ tin em."
"Nhất định viết được câu chuyện của riêng mình."
14
Hôm ấy sau giảng học, Mạnh Ngọc luyện chữ, tôi dạo xem kệ sách. Góc tường lặng lẽ có hai quyển 《Lục Mẫu Đơn》sờn cũ. Trang giás ngả màu, gáy sách mòn viền. Tò mò lấy xuống, giở ra bỗng sững sờ.
Trên trang sách chi chít chú giải. Người viết hẳn còn trẻ, say mê câu chuyện tình Đỗ Lệ Nương...