Tôi không hề cảm thấy tự hào vào khoảnh khắc đó, chỉ là nhận ra mình cuối cùng cũng không cần phụ thuộc vào ai để đứng ra bảo đảm cho mình nữa.
Giới thiết kế là vậy, quá khứ của bạn hào nhoáng hay trống rỗng cũng chẳng ai thực sự quan tâm. Họ chỉ nhìn xem bạn có tác phẩm trong tay không, có giao được hàng không, có chịu được áp lực không.
Còn tôi, từ ngày hôm đó, cuối cùng cũng bắt đầu đứng vững.
Sau khi dự án kết thúc suôn sẻ, tôi nhận được tin nhắn riêng từ trưởng phòng thiết kế: "Vất vả rồi. Hy vọng lần sau còn cơ hội hợp tác."
Tôi đáp: "Cảm ơn, tôi cũng rất thích nhịp độ hợp tác lần này."
Tưởng chỉ là kết thúc một dự án, không ngờ vài ngày sau tôi nhận được thư mời từ người lạ - tham gia buổi ra mắt ngành thiết kế offline với chủ đề "Thiết kế và Định vị bản thân", tôi được chọn là một trong những khách mời đặc biệt - nhà thiết kế nữ.
Tôi gần như nhận ra ngay người mời - sếp cũ của tôi, Trình Khải.
Hồi làm thiết kế ở công ty quảng cáo đó, anh ta là quản lý trực tiếp của tôi. Khi tôi nghi ngờ phong cách tác phẩm của mình, chính câu nói "Em quá đa cảm, không hợp với thiết kế chức năng" của anh ta đã khóa ch/ặt không gian khám phá phong cách tự do của tôi. Cũng chính anh ta đã ám chỉ tôi đừng tranh giành tài nguyên dự án cốt lõi: "Con gái đâu cần phấn đấu nhiều thế".
Anh ta mời tôi vì mục đích gì, tôi không thèm đoán. Tôi chỉ biết lần này, tôi sẽ đứng trên sân khấu với cái tên "Lâm Vãn", chứ không phải "vợ của ai đó" hay "nhân viên thiết kế theo dự án của đội ngũ nào".
Chiều hôm diễn ra sự kiện, trong hội trường có hơn hai trăm người, hầu hết đều là người quen trong ngành. Đến lượt phát biểu, tôi bước lên và nói:
"Tôi rất may mắn khi bắt đầu lại sự nghiệp thiết kế sau tuổi 30. Nếu là hồi 25 tuổi, có lẽ tôi vẫn sẽ bận tâm ai đó nói mình quá đa cảm, ai đó chê mình thiếu nhạy bén thương mại, ai đó bảo đàn bà ly hôn không hợp với những sân chơi lớn. Nhưng giờ, tôi không sợ những điều đó nữa."
"Tôi chưa từng rời khỏi ngành này, chỉ là đã từng bị một lối sống nào đó 'lừa dối' rằng mình đã rời đi."
Tôi không đề cập tên ai, nhưng tôi thấy Trình Khải ngồi dưới khán đài, ánh mắt thoáng chút khác lạ.
Khoảnh khắc đó tôi mới hiểu, so với tranh cãi hay nổi gi/ận, phản kháng mạnh mẽ nhất chính là sống tự do hơn bất kỳ "phiên bản" nào họ tưởng tượng về bạn.
Tan hội, anh ta đến trước mặt tôi: "Lâm Vãn, mấy năm không gặp em thay đổi nhiều quá."
Tôi mỉm cười: "Vâng, cuộc sống buộc người ta phải trưởng thành mà. Cảm ơn đ/á/nh giá năm xưa của anh, giờ nghĩ lại thấy rất hữu ích."
Anh ta ngẩn người, cuối cùng không nói gì thêm.
Sau cuộc gặp này, tôi hoàn toàn thấu hiểu một điều: Cách người khác nhìn bạn không bao giờ quan trọng bằng cách bạn sống cuộc đời mình.
Tôi tưởng sẽ không còn nghe thấy tên anh ta nữa.
Nhưng đời người đôi khi là thế, những điều tưởng đã đoạn tuyệt sạch sẽ lại quay về ở góc khuất nào đó.
Hôm đó, vừa hoàn thành bản thiết kế gấp lúc 1 giờ đêm, định tắt máy thì WeChat hiện tin nhắn:
"Giờ em vẫn một mình à?"
Là Chu Hàn.
Tôi nhìn bảy chữ ấy rất lâu, cuối cùng không mở ra.
Hai phút sau, điện thoại reo.
Tôi bắt máy, không nói.
Anh ta ngập ngừng vài giây: "Lâm Vãn, là anh."
Tôi vẫn im lặng.
Anh tiếp tục: "Anh nghe nói dạo này em làm rất tốt, bạn gửi cho anh bài phát biểu của em. Em... thay đổi nhiều quá."
Tôi bật cười: "Ý anh là em không còn để người khác chèn ép nữa phải không?"
Anh ta lắp bắp: "Không phải vậy, ý anh là... em như tỏa sáng hơn."
Tôi chính thức lên tiếng: "Đó là ánh sáng vốn có của em, chỉ là anh chưa từng thấy."
Đầu dây bên kia im bặt.
Tôi khẽ nói: "Chu Hàn, nếu anh gọi chỉ để nói mấy điều này, thật phí thời gian."
Anh như nén lâu lắm mới thốt ra: "Chúng ta thật sự không thể làm bạn sao?"
"Anh im lặng khi em sụp đổ, nói 'biết sớm thì đã bảo' khi em ngã bệ/nh, chỉ hỏi 'còn gi/ận à' khi em đề nghị ly hôn. Anh nói mơ thấy em, nhưng em đã tỉnh giấc rồi."
"Anh không cần bạn, mà cần khán giả biết nghe lời. Còn em, giờ không diễn nữa."
Không biết câu nào nên nói trước - nhưng cuối cùng tôi không thốt ra những lời đó, chỉ cúp máy, chặn số, rồi ra ban công hít thở sâu.
- Lâm Vãn, đừng nghĩ đến những người sự việc không giúp em tiến bộ, ngủ ngon đi.
Gió đêm lùa qua khung cửa, mang theo hơi lạnh.
Tôi biết, sau cuộc gọi này, tôi thật sự không còn vương vấn gì nữa.
Mấy ngày sau trong chuyến công tác, tôi đi ngang trường cũ.
Đồng nghiệp hỏi: "Cô học ở đây à?"
Tôi gật đầu: "Ừ, bốn năm ở đây, ngày nào cũng vẽ đến khuya, suýt ch*t vì kiệt sức."
Họ cười, tôi cũng cười.
Kết thúc hội nghị, tôi lặng lẽ đi vòng ra sau tòa nhà mỹ thuật, nơi có xưởng vẽ nhỏ từng là chỗ trốn của tôi hồi năm ba.
Cửa không khóa, tôi nhẹ nhàng bước vào, không khí vẫn phảng phất mùi gỗ trộn mực. Chiếc giá vẽ cũ kỹ vẫn còn giữ bức tranh minh họa dở dang năm xưa - hình người phụ nữ cầm ô bước vào mưa gió.
Đó là lời tôi từng nói: "Khi nào sống tốt hơn, mình sẽ vẽ ánh sáng thay mưa trên mặt cô ấy."
Giờ đây, tôi đã có thể thêm ánh sáng đó.
Tôi lấy cây bút ký mang theo, viết nhẹ bên góc phải: "Cảm ơn em đã không ngừng bước đi."
Không phải cho bức tranh, mà cho chính mình ngày ấy.
Lần đầu tiên tôi nhận ra, mình không cần chờ ai thấu hiểu mới xứng đáng được công nhận.
Chỉ cần tôi tiếp tục bước đi là đủ.
Trở về thành phố, tôi hoàn thành việc trì hoãn bấy lâu: đăng ký xưởng thiết kế của riêng mình.
Không phải công ty lớn, chỉ một mình tôi, một hộp thư, một máy tính, một bảng trắng và đống giấy note ghi đầy ý tưởng.
Ban đầu chỉ nhận dự án tự do, dần dần có đội ngũ tìm hợp tác, có người đề xuất thành lập liên doanh, có doanh nghiệp mời giảng dạy.
Một diễn đàn phụ nữ mời tôi phát biểu, MC hỏi: "Tại sao chị chọn bắt đầu lại?"
Tôi đáp: "Không phải tôi chọn bắt đầu lại, mà cuộc sống đẩy tôi đến bờ vực, không còn lựa chọn nào khác. Khi nhận ra dưới vực không phải là cái ch*t mà là con đường do chính mình khai phá, tôi không còn sợ nữa."
Tôi không còn là Lâm Vãn vừa rửa rau vừa nghi ngờ cuộc đời, không còn là người lặng lẽ xóa trạng thái Facebook, khóc thầm trong nhà vệ sinh lúc đêm khuya.
Tôi là nhà thiết kế, là freelancer, là một trong hàng triệu phụ nữ bình thường nhưng kiên định giữa thành phố này.
Tôi đăng bài diễn thuyết lên mạng với tiêu đề: Cuộc đời thứ hai của một người phụ nữ đã ly hôn
Rất nhiều lượt thích, còn nhiều bình luận hơn.
"Hóa ra có người thực hiện mọi điều tôi muốn làm, có lẽ tôi cũng nên tìm lại hạt giống bị vùi lấp."
"Nhìn thấy chị, tôi cũng muốn bắt đầu lại."
"Cảm ơn chị đã cho tôi dũng khí."
Có người viết: "Hôm nay chị là người duy nhất khiến tôi muốn vỗ tay."
Tôi đọc hết từng dòng, dừng lại ở bình luận giản dị nhất:
"Cảm ơn chị, nhờ chị tôi biết mình không cố gắng không phải vì bất tài, mà vì đã quá quen nhường nhịn."
Tôi gửi lại biểu tượng mặt cười.
Tắt điện thoại, pha ấm trà, tiếp tục chỉnh sửa bản thảo cho ngày mai.
Ngoài cửa sổ mưa rơi, giống hệt những ngày mông lung nhất trong đời tôi.
Nhưng lần này, tôi không còn che ô để trốn chạy nữa.
Tôi mở cửa sổ, để mưa lùa vào.
-Hết-
